Brief aan Stijn Streuvels

Enkele dagen na het bombardement van 5 april schrijft Emmanuel de Bom een brief aan zijn boezemvriend Stijn Streuvels. Die brief is onlangs ontdekt door Chris Ceustermans die momenteel werkt aan een literaire biografie over de Bom.

Emmanuel de Bom (1868-1953) was auteur, journalist en hoofdbibliothecaris in Antwerpen. Hij was medestichter van o.m. het literaire tijdschrift Van Nu en Straks (einde 19de eeuw) waar grote namen als Cyriel Buysse, August Vermeylen, Karel van de Woestijne, Herman Teirlinck en Stijn Streuvels aan meewerkten, naast vele anderen.

De transcriptie van de brief uit het ongepubliceerde archief van Emmanuel de Bom (de weduwe van zijn broer woonde in de Jozef Hermanslei):

15/04/1943 – de Bom aan Streuvels
‘Vandaag heerlijke lente. In de verte, voortdurend gemitrailjeer, een afweer-geschut-oefeningen. ’s Nachts, de lucht doorzeefd met honderden zoeklichten. (…)

Ik was te Antwerpen, niet zoo heel ver van de ramp toen dat te Mortsel gebeurde. Mijn 74-jarige schoonzuster in de onmiddellijke nabijheid van de Gevaert-fabriek. Ze werpt zich instinctief plat op den grond, tegen een haag. Ze krijgt vlak over haar lichaam, het groote raam uit den gevel van een villa. Men komt bij een tijd later; vindt ze; men denkt: ze is dood. Ze had geen schram! Heel dappere mensch (een heel brave) schrijft dat haar hart hoegenaamd niet luider geklopt heeft! Nu loopt ze almaar rond om te helpen; haar vriendins dochtertje dood, de man krijgsgevangen in Duitschland. Door de bladen kunt ge niet het 10e deel voorstellen van de ramp! Het is ontzettend. En dit alles duurde juist: 7 1/2 minuut. De slagen waren geweldig. Ik ben er nog gaan zien, 3 dagen later – ik ben er nu nog niet goed van op mijn stel! Hoever zijn we van ‘Le forgeron de la paix’: ‘Et ne forge en fer que pour l’humanité!’

(met dank aan Het Letterenhuis)

Vrije vertaling:
Le forgeron de la paix: het smeden van de vrede.
Et ne forge en fer que pour l’humanité : de mensheid wordt alleen maar in ijzer gesmeed.