Cornelius Van Dessel

63 jaar

°30/04/1879, Lier

woonde in Antwerpen, Greinstraat 40

werkte in de Erla-fabriek

overleed in het Sint-Elisabethziekenhuis

Via de achterachterkleindochter van Cornelius Van Dessel, Muriel Geryl-Simon, ontvingen we zijn gereconstrueerde levensverhaal: “Cornelius Van Dessel ° 30/04/1879 als Cornelius De Backer; zijn moeder – Theresa De Backer is 19 en niet gehuwd. In 1881 huwen zijn ouders en wordt hij erkend door zijn vader Joannes Gummarus Van Dessel. Hij wil loodgieter worden maar heeft hoogtevrees; gaat in de leer maar moet in de eerste week reeds een dak opkruipen en hij stopt. Cornelius gaat werken met en bij zijn vader die als koperslager werkt. Daar leert hij koperinstrumenten maken (werkzaam bij Van Engelen?). Op 10/05/1902 huwt hij met Rosalia Vermetten (°31/01/1880 – Lier) die naaister is. Op 11/05/1904 wordt dochter Maria “Mitje” Van Dessel geboren, zij blijft enig kind. In 1912 opent hij zijn eigen atelier in Lier, hij zal starten met 7 gasten, later zal hij zelfs 17 gasten hebben. Als WOI uitbreekt en de Duitsers binnenvallen vlucht het gezin naar Frankrijk. Na enige tijd keren ze terug en zullen ze bij thuiskomst opmerken dat er brand is geweest. Gelukkig is de schade niet te erg en kunnen ze opnieuw hun intrek nemen in hun huis. Van koperslagen / instrumenten maken is echter geen sprake meer, de Duitsers vorderen alle koper op. Cornelius gaat werken op het stadhuis in Lier, waar hij zich erg geliefd maakt door zijn behulpzaamheid. Na de oorlog heropent hij zijn atelier. Hij is dan de enige in België die alle onderdelen van koperinstrumenten kan maken, ook de mondstukken. Deze worden tot dan enkel in Frankrijk gemaakt maar hij leert die maken tijdens zijn verblijf in Frankrijk. In 1908 is hij een van de bezielers en oprichters van de Harmonie Vooruit in Lier dat ontstaat uit een gelegenheidsorkest. Hij wordt de eerste voorzitter, in 1912 wordt de harmonie door de stad Lier erkend. Hij maakt de bamboestok en de lier, en schenkt ook tal van instrumenten uit eigen atelier. Hij wordt herhaaldelijk gevraagd om zich verkiesbaar te stellen voor burgemeester maar weigert. Hij laat zich wel overhalen om zich op de lijst van de Socialistische Partij te zetten, onderaan de lijst (verkiezingen jaar??). Hij krijgt toch de meeste voorkeursstemmen maar zal het ambt van burgemeester toch niet opnemen. In 1928 moet hij het atelier in Lier sluiten – zijn boekhouder knoeit met de boeken. Het gezin verhuist naar de Greinstraat in Antwerpen, waar hij opnieuw een atelier opent achter het huis. Hij maakt naast koperinstrumenten ook andere dingen uit koper en andere metalen.

Als WOII uitbreekt moet het atelier weerom sluiten. Hij zal door de Duitsers als metaalbewerker worden opgeroepen en krijgt de keuze om in Duitsland te gaan werken, of op den Erla. Tijdens het bombardement is hij op de fabriek. Hij springt uit een raam en raakt zwaargewond aan het hoofd. Hij zal niet meer wakker worden en in het Sint Elisabethziekenhuis overlijden. Hij is begraven in Antwerpen. Er wordt op 5 april meteen een telegram gestuurd naar dochter Mitje Van Dessel maar die is met haar 2 dochters net verhuisd van Watermaal Bosvoorde naar Sint Agatha Berchem. Zij is weduwe, haar partner Marcel Simon – nota bene jarig op 5 april – is in juni 1942 gestorven in Neuengamme. Het telegram zal haar pas op 6 april in de voormiddag bereiken. Als de oudste dochter Jeanneke ’s middags thuiskomt verteld ze aan haar dat grootva gewond is geraakt. Jeanneke gaat terug naar school (motto thuis was “school boven alles”). De jongste dochter Simonne is een peuter en slaapt nog elke namiddag. Mitje legt haar te slapen en vertrekt naar Antwerpen. Eerst een heel stuk te voet naar de tram richting Brussel Noord. Daar de trein naar Antwerpen maar ze stapt af in Mechelen en gaat naar Nonkel Desiré die op “den Tember” werkt (PTT gebouw aan de overkant van het station) Ze draagt hem op naar grootmoeder te gaan en te vragen of zij naar Brussel wil gaan, Simonne ligt te slapen en zij moet naar haar vader in Antwerpen. Grootmoeder zal in zeven haasten naar Brussel gaan, Simonne slaapt gelukkig nog vast en even later zal Jeanneke van school thuiskomen. Mitje stapt opnieuw op de trein naar Antwerpen en haast zich naar het Sint Elisabethziekenhuis. Bij aankomst daar krijgt ze echter te horen dat haar vader kort daarvoor overleden is.

lokaal onderzoeker René De Munter vult aan: Cornelius DE BACKER werd op 30 april 1879 op de Look 29  in Lier geboren als voorkind van de 19-jarige borduurster Theresia DE BACKER (°1859). Bij haar huwelijk op 1881 met Joannes Gummarus VAN DESSEL werd haar zoontje erkend en gewettigd en kreeg de familienaam van zijn (stief)vader. Op 10 mei 1902 trad hij in de echt met de naaister Rosalia VERSTRAETEN (°1880). In 1904 werd hun enig kind Mitje VAN DESSEL geboren, die later zou trouwen met Marcel SIMON , die in 1942 in Neuengamme om het leven kwam. In 1908 startte hij mee de fanfare Vooruit en zetelde namens de socialistische partij in de gemeenteraad. Het gezin sloeg in WO I op de vlucht naar Frankrijk. Hij had tot 1928 een kopenslagerij voor muziekinstrumenten met 17 personeelsleden. Hij zette later in Antwerpen terug een slagerij op maar in WO II nam de Duitse bezetter alle koper in beslag. Toen moest hij in de ERLA fabrieken gaan werken. Hij overleed in het Sint-Elisabethziekenhuis aan zijn verwondingen